Skolyoz Nedir? Skolyozun Belirtileri ve En Etkili Tedavi Yöntemleri

Skolyoz Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Skolyoz, omurganın sağa ya da sola doğru eğilmesiyle ortaya çıkan, üç boyutlu kompleks yapısal bir deformitedir. Normalde arkadan veya önden bakıldığında düz bir çizgi halinde görülen omurga, skolyoz durumunda orta hattan sağa veya sola sapma ve rotasyon yapar. Bu eğrilik sadece estetik değil, ciddi sağlık sorunlarına da yol açabilir. Erken teşhis ve doğru müdahale ile hastanın yaşam kalitesi önemli ölçüde korunabilir ve iyileştirilebilir.
Skolyozun Sebepleri Nelerdir?
Skolyozun oluşum nedenleri klinik pratiğimizde üç gruba ayrılır:

1. İdiyopatik Skolyoz: Klinik uygulamalarımızda en sık rastlanan tiptir ve nedeni henüz net olarak ortaya konmamış olan skolyozlara verilen isimdir. Ergenlik çağındaki hastalarımızda sıkça bu durumu gözlemleriz.
2. Konjenital Skolyoz: Doğumsal anomaliler sonucu oluşur. Anne karnında omurga gelişiminde yaşanan problemler sonucu ortaya çıkar ve sadece omurga değil orta hattaki böbrek kalp gibi diğer organlarıda etkileyebilen skolyoz tipidir.
3. Nöromüsküler Skolyoz: Altta yatan nörolojik veya kas sistemine ait rahatsızlıklarla ilişkilidir. Serebral palsi, Duchenne müsküler distrofi gibi hastalıkları olan çocuklarda daha sık görülür.

Skolyoz Belirtileri Nelerdir?
Skolyoz, çoğu zaman sessizce ilerleyen bir rahatsızlıktır ve belirtiler ancak belli bir aşamadan sonra dikkat çekici hale gelir. Hastalarımızda sıklıkla gördüğümüz belirtiler şunlardır:

• Omuz seviyesinde belirgin yükseklik farkı
• Göğüs kafesinde asimetrik görüntü
• Bel oyukluğunda eşitsizlik ve gövdede yana kayma
• Sırt ve kürek kemiğinde bariz asimetri ve kamburluk
• Kıyafetlerin vücuda eşit oturmaması
• Ağrı ve hareket kısıtlılığı (ileri durumlarda)

Skolyoz Tanısı Nasıl Konulur?
Skolyoz tanısı koyarken hastayı ayrıntılı olarak muayene etmek ilk ve temel adımdır. Klinik muayenede, hastanın öne eğilerek yapılan Adams testi önemli bilgiler verir. Omurgadaki eğriliğin derecesini belirlemek için Cobb açısı ölçümü kullanılır. Bu ölçüm genellikle ön-arka ve yan grafiler (röntgen görüntüleri) üzerinden yapılır. Bazı olgularda spinal MR veya tomografi görüntüleme gibi ileri tanısal yöntemlerle ek başka hastalıklar olup olmadığını kontrol ederiz.
Skolyoz Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Skolyoz tedavisi, hastalarımızın yaşı, eğriliğin derecesi ve ilerleme potansiyeline göre belirlenir:
1. Gözlem ve Düzenli Kontroller
Eğrilik 20 derecenin altında ise hastayı düzenli aralıklarla klinik olarak takip ederiz. Amaç eğriliğin ilerleyip ilerlemediğini erken saptamaktır.
2. Korse Tedavisi
Eğrilik 20-45 derece arasında ise ve hasta büyüme çağındaysa korse tedavisi uygularız. Korse tedavisinin amacı, eğriliğin ilerlemesini durdurmak veya yavaşlatmaktır.
3. Fizik Tedavi ve Egzersiz Programları
Hafif ve orta dereceli skolyozlarda, hastaya özel egzersiz programları hazırlanır. Bu egzersizler, kas dengesini ve postürü geliştirir ve ağrıyı azaltır.
4. Cerrahi Tedavi
45-50 derece ve üzerinde veya hızla ilerleyen eğriliklerde cerrahi tedavi seçeneği değerlendirilir. Skolyoz cerrahisinde spinal füzyon, omurganın vida ve çubuklarla düzeltilerek sabitlendiği yöntemdir. Cerrahi sonrası rehabilitasyon süreci önemlidir ve hastanın hızlı toparlanmasına yardımcı olur.
Skolyozda Erken Tanının Önemi
Skolyozun erken teşhis edilmesi, klinik pratiğimizde hastanın geleceği açısından büyük önem taşır. Özellikle büyüme çağındaki hastalarda eğriliğin ilerlemesini engelleyecek önlemlerin alınabilmesi, tedavi başarısını artırmakta ve cerrahi gereksinimini azaltmaktadır.
Sonuç ve Klinik Öneriler
Skolyoz şüphesi olan hastaların zaman kaybetmeden ortopedi ve travmatoloji uzmanına başvurması gerekir. Tedavi başarısı, doğru tanı ve kişiye özgü tedavi planlaması ile mümkündür. Hastalarımızın düzenli takip edilmesi ve uzman hekim kontrolünde olmaları, yaşam kalitelerinin korunmasında büyük önem taşır.