Lomber Dar Kanal

Dar Kanal Nedir?

Dar kanal, omurgayı oluşturan omur kemiklerinin ortasında yer alan omurilik kanalının ön-arka veya sağ-sol çapının daralarak, yukardan aşağı içinden geçen omuriliği bazı seviyelerde boğmasıdır. 

Dar Kanal Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

• Hareketle artan, dinlenmekle azalan ağrı
• Ağrı öne doğru eğilmekle kısmen azalır, geriye doğru eğilmekle artar.
• Hasta yokuş ya da merdiven inerken daha çok rahatsız olur çıkarken daha rahattır
• Bacaklarda uyuşma, karıncalanma, üşüme, sıcak veya soğuk hissetme, güçsüzlük, yorgunluk.
• Beceriksizlik, sık düşme, yürürken ayak ucunun takılması.

Dar kanal Hastalığında Tanı Nasıl Konulur?

1: Direkt dinamik lumbosakral grafiler

• Ayakta fleksion ve extansiyonda lumbosakral yan grafiler
• Ayakta normal lumbosakral yan grafi

Bu dinamik grafilerle; omurganın ne kadar stabil olduğu anlaşılır ve yapılacak olan ameliyata pedikül vidası uygulamak gerekip gerekmediğine karar veririz.

2: Lomber Bilgisayarlı Tomografi (BT) özellikle kemik yapıdaki gerek tümöral gerekse dejeneratif (kireçleme) gibi olayları daha iyi göstermektedir. Bundan başka omurga kaymalarındaki doğuştan veya sonradan kemikdeki kırık ve diğer lezyonlarıda gösterir.

3: Lomber Magnetik Rezonans görüntüleme (MRG) özellikle omurilik sinirleri ve çevre yumuşak dokuları (kas,ligaman, tendon, fasya vb) hastalıkları ve omurga kanalındaki darlığı 3 boyutlu olarak gösterir.
 

Dar Kanal Hastalığının Bel Fıtığından Farkları Nelerdir?

Dar kanal ve bel fıtığı aslında çok benzer hastalıklardır. 
Bel fıtığı daha akut ve genç yaş hastalığı iken dar kanal bel fıtığı ve faset hipertrofisinin kronikleşmesi ile oluşan ileri yaş hastalığıdır.
Yani dar kanalın sebeplerinden en önemlisi kronikleşen bel fıtığıdır.


Nörojenik Kladikasyo Nedir?

Dar kanal hastaları hafif öne eğik yürürler. Hasta uzun süre ayakta kaldığında, yürümeye başladığında bacaklarının tekine veya her ikisine birden ağrı, uyuşma ya da sadece kuvvetsizlik ya da bunlardan birkaçı bir arada gelir. Oturmak ya da bir süre dinlenmek zorunda kalır. Daha sonra yürümeye devam eder bu duruma nörojenik kladikasyo denir. 
Zamanla sorunsuz gidebildiği yürüme mesafesi kısalır. Yürüme mesafesi birkaç adıma inenler veya tamamen yatağa bağımlı kalan hastalar vardır.
Ameliyat yapılacaksa eğer kanal darlığı çok ilerlemeden yürüme mesafesi çok kısalmadan yapmakta fayda vardır. 

Dar Kanal Hastalığının Ortaya Çıkma Şekilleri

Doğuştan dar kanal: Hastaların doğuştan itibaren dar olan kanalları ileri yaşlarda omuriliğin bel bölümünü sıkıştırarak hastalığa neden olur.

Dejenerasyon: En sık nedendir. Yaşlanmayla birlikte omurlar arasındaki diskler büzüşür, omurlarda halk arasında kireçlenme tabir edilen kemik çıkıntılar ortaya çıkar ve kanalın daralmasına neden olur.

Omur Kayması: Doğuştan ya da sonradan gelişen omurların birbiri üzerinden kaymaları ve omurganın dengesinin bozulması kanal darlığına neden olabilir.

Büyük Bel Fıtıkları: Omurilik kanalı içine hareket eden büyük fıtıklar da kanal daralmasına neden olabilir.

Dar Kanal Hastalığı Tedavi Yöntemleri

Cerrahi olmayan tedavi yöntemleri:

Dar kanal şikayetleri olan insanlar genelde aktivitelerden kaçınırlar. Bu durum azalmış hareketlilik esneklik, kuvvet ve kardiyovasküler kondisyonda azalmaya yol açar. Bir fizik tedavi veya egzersiz programı genelde gergin kasları tekrar esnek hale getirmek için yapılan esneme egzersizleri ile başlar. Esnekliğinizi koruyabilmeniz için sizden esneme egzersizlerini sık sık tekrarlamanız istenebilir. Kondisyonu artırıp sinirlerdeki kan dolaşımını geliştirmek için kondisyon bisikletleri, yürüme bandı, yüzme gibi kardiyovasküler egzersizler eklenebilir. Sinirlerde artan kan akımı bazı dar kanal şikayetlerini azaltabilir. Ayrıca sırt, karın ve bacak kaslarını kuvvetlendirmeye yönelik egzersizler verilebilir.

Dar kanallı bazı kişiler için evde yapılan değişiklikler ve ev güvenliği önemlidir. Çamaşır makinesi gibi ev aletlerinin daha kullanışlı yerlere alınması gerekebilir. Yatak yanında bir komodin kullanışlı olabilir. Eğer gerekli ise banyo güvenlik aletleri de önerilir. Yemek hazırlama, aktivitelerin zamanlanması ve işten tasarruf etme üzerine planlar gözden geçirilmelidir. Baston veya yürüteçler gibi gerekli görülen aletlerin hastaya tam uyması önemlidir. Bacaklarda belirgin yada artan kuvvetsizlik yada barsak ve mesane kontrol problemleri oluşmadıkça dar kanalın varlığı yetişkinlerde tehlikeli bir durum yaratmaz. Dolayısıyla tedavinin amacı ağrıyı azaltmak ve hastanın işlevselliğini artırmaktır.

Cerrahi olmayan tedaviler spinal kanaldaki daralmayı düzeltmezler ancak cerrahiye gerek kalmadan uzun süreli ağrı kontrolü ve artmış işlevsellik sağlarlar. Katılımcı bir rehabilitasyon programı üç ay veya daha uzun süren, gözetim altında bir tedavi gerektirir.

Cerrahi olan tedavi yöntemleri:

Cerrahi sadece ameliyat dışı yöntemlerle ağrısı dindirilemeyen az sayıdaki hasta için önerilir. Cerrahi ayrıca ilerleyen bacak kuvvetsizliği yada mesane ve barsak kontrol problemleri olan kişilere önerilir. Yürüme mesafesi iyice kısalmış, yaşam kalitesi düşmüş hastalarda da cerrahi iyi bir seçenek olabilir.

Ameliyatın amacı, daralan kemik kanalın cerrahi ile açılarak sinirlere yeterli yer sağlanmasıdır. Bu işleme lumbal dekompresyon cerrahisi yada laminektomi denir.

Cerrahi dekompresyon uygulandığında, bacak ağrısını ve daha az etkili olmakla birlikte bel ağrısını da düzeltecektir. Hastaların normal aktivitelerinin pek çoğuna dönmesine haftalar içinde izin verilir. Normal aktivitelere dönüşte yardımcı olması için ameliyat sonrası rehabilitasyon önerilebilir. Bu yüzden biz ameliyat ettiğimiz hastalarımıza hemen birinci günden itibaren fiziktedavi uyguylamaya başlıyoruz.

Dar kanal olgularında bazen omurlar birbiri üstünden kaymış (spondilolistezis) olabilir. Bu durumda omurlar arasında anormal hareketler (instabilite) olabilir. Bu gibi vakalarda dekompresyon cerrahisine ek olarak ilgili omurların tespiti için spinal füzyon cerrahisi (enstrumentasyon) de yapılmalıdır.

Ameliyat sonrası en az birkaç gün hastanede kalacaksınız. Hastaların çoğu ameliyattan 6 ile 9 ay sonra tüm eski aktivitelerine dönebilmektedirler. Günlük aktivitelere ve normal bir yaşama dönülebilmesi için genellikle ameliyat sonrası bir rehabilitasyon programına başlanır.